Napięcie nerwowe jest naturalną reakcją ludzką na trudne sytuacje i zwykle mobilizuje do działania. Pod wpływem stresu organizm ludzki uruchamia mechanizm tzw. ucieczki lub działania czyli układ współczulny. jest to skomplikowany proces w wyniku, którego w organizmie wzrasta stężenie hormonów takich jak noradrenalina czy kortyzol.
Gdy napięcie nerwowe przedłuża się może być niebezpieczne dla organizmu. Niestety coraz częściej wskutek stresującego trybu życia jesteśmy na taki stan narażeni. Coraz szybsze tempo życia, nadmiar obowiązków, szybkie jedzenie, brak czasu na odpoczynek powodują, że coraz młodsze osoby zmagają się z przewlekłym napięciem nerwowym. Zwykle pierwsze objawy dotyczą zaburzeń żołądkowych, zaburzeń snu, objawów związanych z coraz częstszą ospałością lub rozdrażnieniem, problemów z pamięcią, chwilowego zwiększenia ciśnienia krwi.
Dłuższe narażenie na stres może skutkować poważniejszymi objawami somatycznymi. Często występują częstoskurcze oraz inne zaburzenia sercowo-naczyniowe. Mogą zdarzyć się takie objawy jak poty, fale gorąca, zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, choroba wrzodowa żołądka, objawy związane z zespołem jelita drażliwego, wzmożone napięcie mięśni, zaburzenia snu, ogólne zmęczenie i rozdrażnienie.
Przewlekłe napięcie nerwowe prowadzi również do spadku odporności organizmu i podatności na infekcje.
■ Co można zrobić?
Podstawą walki ze stresem i przemęczeniem jest zmiana stylu życia. Niezwykle ważną rolę odgrywają codzienne, powtarzane rytuały – regularne posiłki, określenie godzin snu czy odpoczynku. Dzięki temu ponownie możemy odzyskać równowagę, wprowadzamy rytm, do którego nasz organizm się przyzwyczai.
Skutkiem takiej mobilizacji układu współczulnego są następujące objawy:
• suchość w ustach spowodowana wydzielaniem małej ilości gęstej śliny,
• wzmocnienie siły skurczu serca oraz przyspieszenie pracy serca,
• wzrost napięcia mięśni gładkich przewodu pokarmowego,
• zmniejszenie perystaltyki jelit,
• zmniejszone wydzielanie z gruczołów trawiennych,
• rozkurcz mięśni gładkich tchawicy i oskrzeli co objawia się przyspieszeniem oddechu,
• rozszerzenie źrenic,
• zwiększenie ciśnienia tętniczego wskutek zwiększenia wydzielania reniny,
• wzmożenie wydzielania potu.
Regularna aktywność fizyczna powoduje wiele korzystnych zmian fizjologicznych w organizmie. Zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz chorób naczyniowych, poprawia nastrój.
Bardzo istotna jest zrównoważona dieta, w której nie może zabraknąć witamin. Szczególnie pamiętajmy wówczas o witaminach z grupy B – biorą udział w wytwarzaniu hormonów, neuroprzekaźników, zmniejszają objawy zmęczenia. Należy wzbogacić dietę również w witaminy C, A oraz E.
Bardzo ważny jest ruch – szczególnie na świeżym powietrzu, dlatego nie może go zabraknąć w naszym codziennym planie dnia.
■ Lecznicze rośliny – skuteczne i bezpieczne
Z właściwości uspokajających i nasennych słynie bardzo wiele ziół. Mają one szerokie zastosowanie – od łagodnych stanów napięcia nerwowego po działanie przeciwdepresyjne i przedwiekowe. Stosowanie roślinnych leków o działaniu uspokajającym jest przede wszystkim bezpieczniejsze w porównaniu z lekami syntetycznymi oraz skuteczne. Nie powodują lekozależności oraz otumanienia, a na drugi dzień można prowadzić samochód. Osłaniają układ nerwowy przed stresem dnia codziennego, ułatwiają zasypianie. Leki roślinne można stosować bezpiecznie przez dłuższy czas. Ich działanie jest kompleksowe, obejmujące zarówno układ nerwowy, krwionośny i pokarmowy czyli wpływają na objawy stresu związane z każdym z tych układów.
Najbardziej znane ze swoich właściwości uspokajających surowce roślinne to: korzeń kozłka lekarskiego (potocznie nazywany walerianą), szyszki chmielu, liść melisy i ziele serdecznika.
WALERIANA niekiedy nazywana królową wśród ziół uspokajających jest znaną i cenioną rośliną leczniczą już od czasów antycznych. W lecznictwie używa się jej korzeni oraz kłączy. Zmniejsza napięcie i lęk, ułatwia zasypianie. Powoduje, że zasypia się szybciej i nie wybudza w nocy.
LIŚĆ MELISY działa uspokajająco oraz rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit przez co zmniejsza bóle brzucha na tle nerwowym.
SERDECZNIK POSPOLITY jest rośliną leczniczą, której działanie przebiega wielokierunkowo. Oprócz efektu uspokajającego wpływa również regulująco na pracę serca w czasie stresu.
CHMIEL ZWYCZAJNY a dokładniej szyszki chmielowe wykazują działanie uspokajające w łagodnych stanach napięcia nerwowego oraz nasenne.
Dobrym rozwiązaniem dla osób, które nie lubią lub nie chcą brać tabletek, ponieważ mają problemy z połykaniem są mieszanki ziołowe o działaniu uspokajającym w postaci naparu. W sytuacji, gdy mimo podjętych prób nie udaje się wyjść z sideł stresu, a narastające zmęczenie i apatia utrudniają codzienne funkcjonowanie powinniśmy zwrócić się o pomoc do specjalisty.
W obecnych czasach dolegliwości psychiki nie stanowią już tematu tabu i są traktowane jak dolegliwości somatyczne. Ocenia się, że każdy z nas przynajmniej raz w życiu znajduje się w stanie nadającym się do konsultacji psychologa.
Czy wiesz, że… Bardzo ważne przed zaśnięciem jest przebywanie w lekko przyciemnionym pomieszczeniu ponieważ takie warunki są sygnałem dla szyszynki do produkcji melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za regulację rytmu dobowego.